Inleiding
Sinds de coronapandemie is thuiswerken niet meer weg te denken uit onze samenleving. Veel werkgevers hebben hun beleid aangepast en werknemers werken structureel of gedeeltelijk vanuit huis. Maar hoe zit het met de aansprakelijkheid van de werkgever wanneer een werknemer thuis letsel oploopt? Dat leggen wij hier uit. We bespreken de verplichtingen van de werkgever, de risico’s van het thuiswerken en artikel 7:658 BW.
De zorgplicht van de werkgever
Ook als werknemers thuiswerken, rust op de werkgever een wettelijke zorgplicht. Uit artikel 7:658 BW volgt een zorgplicht van de werkgever voor de veiligheid van de werkomgeving van zijn werknemer. De werkgever dient alle maatregelen te nemen en instructies te geven die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. In het kader van thuiswerken betekent dit dat de werkgever moet zorgen voor een veilige ergonomisch verantwoorde thuiswerkplek.
Voor thuiswerken geldt wel een zogenaamd verlicht arbo-regime. Dit betekent echter niet dat de werkgever is vrijgesteld van zijn verplichtingen onder de Arbowet en het Arbobesluit. De werkgever moet erop toezien dat de thuiswerkplek ergonomisch is ingericht en moet, indien nodig, zorgen voor passende arbeidsmiddelen zoals een ergonomische stoel of een ergonomisch bureau.
Ook dient de werknemer beleidsmatig aandacht te besteden aan de psychosociale arbeidsbelasting, waarmee onder andere wordt gedoeld op het beperken van de werkdruk en het geven van instructies over thuiswerken.
De werkgever dient tot slot de arbeidsomstandigheden van thuiswerkers met regelmaat te controleren. Dit kan bijvoorbeeld via een bezoek aan huis door de werkgever of een arbo-deskundige, of door werknemers te vragen om foto’s of video’s van hun werkplek te verstrekken. De werkgever doet er verder verstandig aan om de werknemer in bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst te laten verklaren op de hoogte te zijn gesteld door de werkgever van de risico’s ten aanzien van het beeldschermwerk en te beschikken over een ergonomisch juist ingerichte werkplek, zich te houden aan de instructies van de werkgever en in te stemmen met een periodieke controle van zijn thuiswerkplek.
Bovenstaande zorgplicht geldt niet of in mindere mate als het thuiswerken incidenteel of van korte duur is. Enkel bij structureel thuiswerken wordt dezelfde mate van zorg verwacht als op kantoor.
Werkgeversaansprakelijkheid
Schending van de op de werkgever rustende zorgplicht kan in geval van causaal verband leiden tot aansprakelijkheid van de werkgever op grond van het eerder genoemde artikel 7:658 BW. Voor aansprakelijkheid moet de werknemer stellen en bewijzen dat zijn schade verband houdt met de uitvoering van zijn werkzaamheden (causaal verband).
Een belangrijke uitspraak over werkgeversaansprakelijkheid bij thuiswerken komt uit 2006. Het gerechtshof Amsterdam achtte een werkgever aansprakelijk voor schade door RSI-klachten bij een werknemer die (gedeeltelijk) thuiswerkte. De werknemer werkte aan de spreekwoordelijke keukentafel, waardoor niet voldaan was aan de eis van een ergonomisch verantwoorde werkplek. Hoewel aansprakelijkheid voor letsel bij thuiswerken nog zeldzaam is, laat deze zaak zien dat werkgevers wel degelijk risico lopen als zij hun zorgplicht niet serieus nemen.
Conclusie
Thuiswerken biedt veel mogelijkheden voor zowel de werkgever als de werknemer, maar brengt ook risico’s met zich mee. De zorgplicht van de werkgever blijft van kracht, ook als de werknemer zijn werk vanuit huis doet. Er dienen duidelijke afspraken gemaakt te worden om de werknemer om te zorgen voor een veilige en ergonomisch ingerichte thuiswerkplek. Voorts dient de werknemer goed geïnformeerd en voorgelicht te worden over mogelijke risico’s. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met mr. T.J.J. van Dijk via t.vandijk@advocaatvandijk.nl.